Engellilerin araç alımında Özel Tüketim Vergisi istisnası uygulaması

Özel Tüketim Vergisi Kanunu'nun 7 nci maddesinin 2 numaralı bendi ile motor silindir hacmi 1.600 cm³'ü aşmayan binek otomobilleri ve esas itibariyle insan taşımak üzere imal edilmiş diğer motorlu taşıtların, motor silindir hacmi 2.800 cm³'ü aşmayan eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtların ve motosikletler (mopedler dahil) ve bir yardımcı motoru bulunan tekerlekli taşıtların, sakatlık derecesi % 90 veya daha fazla olan malûl ve engelliler ile bizzat kullanma amacıyla sakatlığına uygun hareket ettirici özel tertibat yaptıran malûl ve engelliler tarafından, beş yılda bir defaya mahsus olmak üzere ilk iktisabı ÖTV'den istisna edilmiştir.
Sözü edilen istisnanın uygulaması konusunda "Sağ alt extremitede hafif parezi ve sağda travmatik katarakt, amorotik göz" rahatsızlığı nedeniyle sürekli raporu bulunan engellilik oranı (özür durumuna göre çalışma gücü kaybı oranı) %42 olan ve araç iktisap etmesi durumunda Özel Tüketim Vergisi Kanunu'nun malul ve engellilere ilişkin istisna hükümlerinden yararlanıp yararlanamayacağı konusunda tereddüt yaşayan bir engelli vatandaşımızın görüş talebi ile ilgili olarak Gelir İdaresi Başkanlığı Kayseri Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından verilen özelge yayınlanmıştır... 

T.C.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

KAYSERİ VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

(Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü)

Sayı    : 50426076-135[7-2014/20-87]-66                                                             24/04/2014

Konu : Sağ alt extremitede hafif parezi ve sağ gözde travmatik katarakt amarotik göz rahatsızlığı olan mükellefin araç alımında ÖTV istisnası

İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ve eki Özürlü Sağlık Kurulu Raporunuzun incelenmesinden, raporunuzun sürekli olduğu, "Sağ alt extremitede hafif parezi ve sağda travmatik katarakt, amorotik göz" rahatsızlığınız nedeniyle engellilik oranınızın (özür durumuna göre çalışma gücü kaybı oranınızın) %42 olduğu ve araç iktisap etmeniz durumunda Özel Tüketim Vergisi Kanunundaki malul ve engellilere ilişkin istisna hükümlerinden yararlanıp yararlanamayacağınız hususunda Başkanlığımız görüşünün talep edildiği anlaşılmış olup, konu ile ilgili açıklamaya aşağıda yer verilmiştir.

6518 sayılı Kanunla değişik 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin (2) numaralı bendiyle, Kanuna ekli (II) sayılı listede yer alan kayıt ve tescile tâbi mallardan;

a) 87.03 (motor silindir hacmi 1.600 cm³'ü aşanlar hariç), 87.04 (motor silindir hacmi 2.800 cm³'ü aşanlar hariç) ve 87.11 G.T.İ.P. numaralarında yer alanların, engellilik derecesi %90 veya daha fazla olan malûl ve engelliler tarafından,

b) 87.03 G.T.İ.P. numarasında yer alan (motor silindir hacmi 2.800 cm3'ü aşanlar, bütün tekerlekleri motordan güç alan veya alabilenler, sürücü dâhil 8 kişiye kadar oturma yeri olan binek otomobilleri, yarış arabaları, arazi taşıtları hariç), yük taşımasında kullanılıp azami ağırlığı 3,5 tonu aşmayan ve yolcu taşıma kapasitesi istiap haddinin %50'sinin altında olanlar ile sürücü dâhil 9 kişilik oturma yeri olanların, engellilik durumlarının araçları bizzat kullanamayacak ve sürekli olarak tekerlekli sandalye veya sedye kullanmalarını gerektirecek nitelikte olduğunu ilgili mevzuat çerçevesinde alınan engelli sağlık kurulu raporuyla tevsik eden ve engellilik derecesi %90 veya daha fazla olup tekerlekli sandalye veya sedye ile binilmesine ve seyahat edilmesine uygun tertibat yaptıran malûl ve engelliler tarafından,

c) 87.03 (motor silindir hacmi 1.600 cm³'ü aşanlar hariç), 87.04 (motor silindir hacmi 2.800 cm³'ü aşanlar hariç) ve 87.11 G.T.İ.P. numaralarında yer alanların, bizzat kullanma amacıyla engelliliğine uygun hareket ettirici özel tertibat yaptıran malûl ve engelliler tarafından,

beş yılda bir defaya mahsus olmak üzere ilk iktisabı ÖTV'den istisna edilmiş olup, söz konusu istisna uygulamasına ilişkin düzenleme ve açıklamalar 1 Seri No.lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliğinin (7.2.1.) bölümü ile 5 ve 12 Sıra No.lu Özel Tüketim Vergisi Sirkülerlerinde yapılmıştır.

Bu bağlamda, Kanunun (7/2-c) maddesi uygulamasında, maddede belirtilen araçların engellilik derecesi (tüm vücut fonksiyon kaybı oranı) %90'ın altında olan malul ve engelliler tarafından ilk iktisabında ÖTV istisnasından faydalanılabilmesi için;

- Alıcının maluliyeti veya engelliliği ile özel tertibat yaptırılan araçları kullanabileceğine dair "Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik" (veya raporun alındığı tarihte yürürlükte bulunan engellilere sağlık kurulu raporu verilmesine dair ilgili yönetmelik/mevzuat) hükümleri kapsamında yetkili bir sağlık kuruluşundan alınan engelli sağlık kurulu raporunun bulunması,

            - "H" sınıfı sürücü belgesine sahip olma,

            - Araçta engeline uygun hareket ettirici özel tertibat yaptırma

            şartları aranılmaktadır.           

Ayrıca, bu uygulamada tadilatın, raporda belirtilen engelliliğe uygun olarak aracın hareket ettirici aksamında sabitlenmiş özel tertibat şeklinde yapılmış olması zorunlu olup, 12 Sıra No.lu Özel Tüketim Vergisi Sirkülerinin (3/b) bölümünde hareket ettirici aksam, debriyaj, fren ve gaz pedalları ile vites kolu olarak tanımlanmıştır. Hareket ettirici özel tertibat yapılmasına gerek olmaksızın kullanılabilecek olan araçlar ile aracı hareket ettirici özel tertibat sayılmayan direksiyona topuz takılması, engelin bulunduğu taraftaki silecek kolu ve/veya sinyal kolu, dörtlü flaşör, ön-arka cam su fıskiyesi, korna ve kontak gibi düzeneklerin diğer tarafa alınarak direksiyon simidine monte edilmesi vb. gibi) tadilatlar yapılmak suretiyle kullanılabilecek araçlar için söz konusu istisnanın uygulanması mümkün değildir.

Bunun yanı sıra, engellilik derecesi %90'ın altında olan malul ve engellilere yönelik söz konusu istisna uygulamasında otomatik vitesli araçlar, esas itibariyle, başka bir tadilat olmaksızın özel tertibatlı araç olarak değerlendirilmemekle birlikte, sol alt ekstremitede (sol ayak ve/veya bacakta) engeli olanlar için otomatik vites, münhasıran bu durumda olanlarla sınırlı olarak, hareket ettirici özel tertibat olarak kabul edilmektedir.

Dolayısıyla, "H" sınıfı sürücü belgesine sahip olup engellilik derecesi %90'ın altında olan malul ve engellilerin bahse konu istisna uygulaması kapsamında araç alımları için öncelikle malul ve engellilik durumlarının, aracın hareket ettirici aksamında (debriyaj pedalı, fren pedalı, gaz pedalı, vites kolu) sabitlenmiş hareket ettirici tertibat yaptırılmasını gerektirecek nitelikte olması ve engellilikleri münhasıran sol alt ekstremiteden (sol ayak ve/veya bacaktan) kaynaklananlar hariç, ilk iktisabı yapılacak aracın söz konusu aksamında malul ve engellilik durumlarına uygun tadilat yaptırmaları zorunludur.

Öte yandan, 12 Sıra No.lu Özel Tüketim Vergisi Sirkülerinin (3.) bölümünün "e) Sağlık Kurulu Raporlarının Tarihi" alt bölümünde, "Kanunun 7 nci maddesinin 2 numaralı bendindeki istisnadan yararlanmak için, 29/6/2006 tarihli ve 2006/10660 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının Resmi Gazetede yayımlandığı 16/7/2006 tarihinden önce alınmış olan raporların, söz konusu Kararname eki "Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik" hükümlerine uygun olarak yenileneceğine dair ÖTV mevzuatında herhangi bir hüküm bulunmamaktadır. Dolayısıyla bu tarihten önce usulüne uygun olarak düzenlenmiş olan sağlık kurulu raporları da ÖTV istisnası uygulamasında geçerli bulunmaktadır." açıklaması yapılmış olup, mezkur Kanunun (7/2) uygulamasında, maluliyet ve engellilik durumu ile engellilik derecesinin tevsikinde, "Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik" (veya raporun alındığı tarihte yürürlükte bulunan engellilere sağlık kurulu raporu verilmesine dair ilgili yönetmelik/mevzuat) ile belirlenen esaslar çerçevesinde yetkili bir sağlık kuruluşundan alınan engelli sağlık kurulu raporu aranmaktadır.

Buna göre, ilgide kayıtlı özelge talep formunuz ekinde ibraz edilen engelli sağlık kurulu raporunda belirtilen engellilik durumunuzun, ilk iktisabı yapılacak aracın bizzat kullanımınızı teminen hareket ettirici aksamında (debriyaj, fren ve gaz pedalları ile vites kolunda) sabitlenmiş bir şekilde özel tertibat yaptırılmasını gerektirecek nitelikte olması kaydıyla, diğer şartların da sağlanması suretiyle, söz konusu istisnadan yararlanmanız mümkün bulunmaktadır.

            Bilgi edinilmesini rica ederim.